DUNG SAI MÁY VÀ CHI TIẾT MÁY TRONG BẢN VẼ KỸ THUẬT

Bản vẽ kỹ thuật Dung sai

Posted by adminThuat07 on | Last Updated by adminThuat07 on

Share: Facebook | Twitter | Whatsapp | Linkedin Visits: 224

---

 

Dung saiDung sai là sai số hoặc sự chênh lệch giữa kích thước hoặc vị trí yêu cầu của một chi tiết máy và giá trị thực tế của chi tiết đó sau khi được sản xuất hoặc lắp ráp. Trong quá trình sản xuất, các thành phần máy không thể tránh khỏi sự khác biệt nhỏ giữa các chi tiết và điều này dẫn đến sự xuất hiện của dung sai.Có một số lý do chính vì sao dung sai trong chế tạo máy là không thể tránh được:1. Quy trình sản xuất: Trong quá trình gia công, hàn đúc hoặc lắp ráp máy móc và thiết bị sẽ có những biến đổi nhỏ về nhiệt độ, áp suất, dao động và định hình dẫn đến sự chênh lệch giữa sản phẩm và thiết kế ban đầu.

2. Tính chất vật liệu: Các vật liệu sử dụng trong chế tạo có thể có độ dãn co, co giãn hoặc có những biến đổi khác trong quá trình sử dụng. Điều này cũng ảnh hưởng đến dung sai của máy móc.

3. Các yếu tố môi trường: Điều kiện môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và ảnh hưởng của các tác nhân bên ngoài có thể làm thay đổi kích thước và hình dạng của các chi tiết máy.

4. Điều kiện sản xuất: Điều kiện và độ chính xác của máy và thiết bị sử dụng trong quá trình sản xuất cũng ảnh hưởng đến dung sai của sản phẩm cuối cùng.Tuy dung sai có thể tạo ra sự không chính xác trong sản phẩm, nhưng nó không thể tránh được hoàn toàn trong quá trình sản xuất.

Một số lý do quan trọng khi phải chấp nhận dung sai là:

1. Tính khả thi kỹ thuật: Một số yêu cầu kỹ thuật không thể đạt được trong thực tế do giới hạn của công nghệ hiện có. Dung sai cho phép xem xét mức độ chấp nhận được của sự không chính xác để đảm bảo tính khả thi của thiết kế.

2. Hiệu suất và chi phí: Việc giảm dung sai có thể đòi hỏi sử dụng công nghệ, vật liệu và quy trình phức tạp hơn dẫn đến tăng chi phí sản xuất. Do đó, cần cân nhắc giữa mức độ chính xác mong muốn và chi phí cần thiết.

3. Tương thích và lắp ráp: Trong một số trường hợp, dung sai có thể giúp tăng tính tương thích và khả năng lắp ráp giữa các chi tiết khác nhau, giúp tiết kiệm thời gian và công sức trong quá trình sản xuất.Tóm lại, dung sai trong chế tạo máy là sự chênh lệch giữa yêu cầu và giá trị thực tế của một chi tiết máy sau khi sản xuất. Nó là một yếu tố không thể tránh khỏi trong quá trình sản xuất và đòi hỏi cân nhắc giữa tính chính xác, khả thi kỹ thuật, hiệu suất và chi phí. Việc xác định dung sai của một chi tiết máy phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.

 Dưới đây là một số yếu tố quan trọng mà ảnh hưởng đến dung sai của một chi tiết máy:

1. Thiết kế chi tiết: Các thông số thiết kế của chi tiết chẳng hạn như kích thước, hình dạng, độ chính xác và bề mặt sẽ ảnh hưởng đến dung sai của nó.

2. Vật liệu: Chất liệu sử dụng để sản xuất chi tiết cũng có thể góp phần vào dung sai. Khả năng co dãn, tính chất cơ học và ổn định nhiệt của vật liệu đều cần xem xét.

3. Quá trình sản xuất: Phương pháp chế tạo chi tiết chẳng hạn như gia công cắt, tiện, phay, đúc hay ép cũng có ảnh hưởng đến dung sai. Các thông số quá trình sản xuất như áp suất, nhiệt độ và độ chính xác của các máy móc cũng cần được xem xét.

4. Điều kiện môi trường: Nhiệt độ, độ ẩm và các yếu tố môi trường khác có thể tác động đến dung sai của chi tiết máy.

5. Thao tác lắp ráp: Cách lắp ráp chi tiết cũng có thể ảnh hưởng đến dung sai cuối cùng của hệ thống.

6. Đo lường và kiểm tra: Quá trình đo lường và kiểm tra chính xác của chi tiết cũng cần được xem xét để đảm bảo rằng dung sai không vượt quá giới hạn cho phép.

7. Điều kiện sử dụng và tải trọng: Các điều kiện vận hành và tải trọng mà chi tiết phải chịu cũng có thể ảnh hưởng đến dung sai.Như vậy có thể thấy, dung sai của một chi tiết máy là kết quả của nhiều yếu tố liên quan đến thiết kế, vật liệu, sản xuất và điều kiện sử dụng, và cần được xem xét cẩn thận trong quá trình thiết kế và chế tạo để đảm bảo hiệu suất và độ tin cậy của máy móc.

Dung sai được biểu diễn như thế nào trong bản vẽ kỹ thuật?

Trong bản vẽ kỹ thuật, dung sai được biểu diễn thông qua các ký hiệu, ký tự và các quy tắc định nghĩa cụ thể. Cách biểu diễn này giúp người đọc bản vẽ hiểu rõ các yêu cầu về độ chính xác kích thước và hình dạng của các chi tiết. 

Dưới đây là một số cách thường được sử dụng để biểu diễn dung sai trong bản vẽ kỹ thuật:

1. Ký hiệu dung sai trên kích thước: Đây là cách phổ biến nhất để biểu diễn dung sai. Ký hiệu thường được đặt sau giá trị kích thước và được hiển thị bằng ký tự "±" (có thể thay bằng "Tolerance" trong tiếng Anh). Ví dụ, nếu có một đoạn kích thước dài 50mm với dung sai ±0.1mm thì nó sẽ được biểu diễn như sau: 50 ±0.1.

2. Ký hiệu dung sai bằng ký tự hoặc chữ cái: Một số ký tự hoặc chữ cái đặc biệt được sử dụng để chỉ rõ dung sai cho từng chi tiết. Ví dụ, ký tự "H" (thường viết tắt từ "Hole") có thể được sử dụng để biểu diễn dung sai của một lỗ khoan.

3. Ký hiệu dung sai bằng cụm từ hoặc biểu đồ: Trong một số trường hợp phức tạp, dung sai có thể được biểu diễn bằng cụm từ hoặc các biểu đồ đặc biệt giúp hiển thị các yêu cầu đặc thù về hình dạng hoặc kết cấu của chi tiết.

4. Ký hiệu dung sai trên biểu đồ hoặc sơ đồ: Trong các bản vẽ phức tạp, dung sai cũng có thể được biểu diễn trên các biểu đồ hoặc sơ đồ chi tiết giúp người đọc dễ dàng hiểu rõ các yêu cầu kỹ thuật.Tùy thuộc vào tiêu chuẩn và quy chuẩn sử dụng, các ký hiệu và cách biểu diễn dung sai có thể có sự khác biệt nhất định. Do đó, việc đọc và hiểu rõ các ký hiệu và quy tắc định nghĩa dung sai là rất quan trọng để đảm bảo độ chính xác và chất lượng trong quá trình sản xuất và gia công các chi tiết kỹ thuật.

Tiêu chuẩn về dung sai được quy định trong bản vẽ kỹ thuật mà bản vẽ kỹ thuật lại tuân thủ theo các tiêu chuẩn về nó nên dung sai cũng phải tuân thủ theo các tiêu chuẩn quy định trong bản vẽ kỹ thuật.Dung sai trong bản vẽ kỹ thuật thường phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật đã được quy định. Các tiêu chuẩn này có thể do các tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế, quốc gia hoặc ngành công nghiệp thiết lập. Một số ví dụ về các tổ chức tiêu chuẩn quan trọng bao gồm:

1. ISO (Tổ chức Tiêu chuẩn Hóa Quốc tế): ISO đưa ra các tiêu chuẩn quốc tế về nhiều khía cạnh của công nghiệp, kỹ thuật và dịch vụ. Trong lĩnh vực dung sai, ISO 2768 và ISO 286 là hai tiêu chuẩn thường được sử dụng để quy định dung sai trong bản vẽ kỹ thuật.

2. ASME (Hội Kỹ sư Máy và Chế tạo Hoa Kỳ): ASME định nghĩa các tiêu chuẩn và hướng dẫn kỹ thuật trong nhiều lĩnh vực bao gồm dung sai và kích thước trong cơ khí.

3. JIS (Tiêu chuẩn Công nghiệp Nhật Bản): JIS đặt ra các tiêu chuẩn quốc gia về nhiều khía cạnh của công nghiệp và kỹ thuật bao gồm dung sai và kích thước.

4. ANSI (Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ): ANSI phát triển và thúc đẩy các tiêu chuẩn quốc gia trong nhiều lĩnh vực bao gồm kỹ thuật và công nghiệp.Mỗi tiêu chuẩn sẽ quy định cách thức biểu diễn dung sai, các ký hiệu và các quy tắc định nghĩa dung sai cho từng loại chi tiết. Khi đọc bản vẽ kỹ thuật, người đọc cần xác định rõ tiêu chuẩn nào được áp dụng và hiểu rõ các yêu cầu dung sai được đặt ra để đảm bảo rằng quá trình sản xuất và gia công đáp ứng đúng các yêu cầu kỹ thuật đã quy định.

Tìm!